Vóór de huidige lockdown, toen ik nog dagelijks op het schoolplein van mijn dochter stond, had ik geregeld praatjes met andere ouders. Die begonnen dan met “wat is het koud/warm/vies he?” en eindigden vaak in een gesprek over de invloed van corona op het leven en werk.
De meeste van deze ouders hebben haven gerelateerd werk of werken in zorg en welzijn. Ik ben de enige op het schoolplein uit de culturele sector. “Culturele sector? Oh, jullie zullen wel geen werk hebben” kreeg ik vaak te horen. Als ik mezelf dan hoor antwoorden dat we het eigenlijk héél erg druk hebben, zie ik verbaasde gezichten en ben ik zelf soms net zo verbaasd. “Gek he?” Want, inderdaad, de culturele sector is voor de buitenwereld gesloten. Hoe kan het dan dat wij het zo vreselijk druk hebben?
Kunstenaars worden gedreven door hun passie. In de sociaal-artistieke tak wordt die passie gevoed door het gevoel dat we de wereld aan het redden zijn. Dat doen we door ongehoorde verhalen aan het licht te brengen, door mensen die in een isolement leven te laten stralen op het podium, door degenen die ver van elkaar af staan samen te brengen… Want we geloven erin dat elk conflict wordt veroorzaakt door wederzijds onbegrip of gebrek aan inlevingsvermogen. Door gebrek aan verbondenheid en vervreemding. En juist in deze geestelijk uitdagende tijd hebben wij daarom het gevoel dat ons werk essentiëler is dan ooit! Juist nu is het gevaar van isolement, met alle gevolgen van dien, enorm.
Dus worden wij elke dag wakker met een gevoel van urgentie en zijn we flexibeler dan ooit. Kunnen we niet repeteren met groepen mensen? Dan gaan we maken met individuen! Kan het niet in een gesloten binnenruimte? Dan doen we het op straat! Kunnen we geen internationaal fysiek festival organiseren? Dan gaan we virtueel de wereld over! En ook zijn we inmiddels meesters in het repeteren via ZOOM. Er gebeurt zo ontzettend veel achter die gesloten deuren, tijdens kleinschalige theatrale interventies, persoonlijke bezoeken, en openhartige ZOOM-repetities, maar het blijft helaas te onzichtbaar. Want tsja, al die mooie podia en buurthuizen waar we normaal ons werk tonen, zijn inderdaad gesloten.
“Wat als we onze online communicatiekanalen gebruiken als podium”, opperde een collega vorige week. “We hebben zoveel te laten zien!” zei de ander. “En wat als dat online publiek dan niet alleen maar kijkt, maar actief betrokken kan worden bij het proces?” Interessante ideeën, geboren uit noodzaak. Zo zie je maar weer. We zullen er daarom alles aan doen om de verhalen die we ophalen, de bijzondere mensen die ontmoeten, en de waardevolle poëtische momenten die we met hen genereren met jullie te delen via alle mogelijke onlinekanalen die we maar kunnen vinden! We zullen de gedwongen afstand zoveel mogelijk blijven overbruggen door naar manieren te zoeken waarop we veilig dichterbij kunnen komen. Niet voor niets heeft het Rotterdams Wijktheater sinds dit jaar een slogan die luidt kom dichterbij. Het Rotterdams Wijktheater komt al bijna 30 jaar dichterbij, fysiek, geestelijk en geografisch. En die missie is onveranderd en ons werk essentiëler dan ooit.
Een warme groet en tot snel,
Jasmina
ps. In oktober 2020 schreef ik een artikel WHO CARES? The importance of asking the question voor het internationale platform Peacebuilding in the Arts over de manier waarop kunstenaars door de juiste context te scheppen en de juiste vraag te stellen een nieuwe werkelijkheid verbeelden en creëren. Het artikel is via deze link terug te lezen.